Aanvallend spel

De waarlijk grote romans beschikken over een magische kwaliteit: ze houden de lezer vanaf de eerste regel geboeid. Als hij het boek na het lezen van de laatste regel dichtslaat, kan hij zich moeilijk losmaken van de wereld waarin de roman hem heeft opgenomen. Maar de toverkracht kan niet zonder nuchtere techniek. Rosenboom heeft met zijn romans als Gewassen vlees en Publieke werken een grote lezersschare aan zich weten te binden. Nu gunt hij zijn lezers een kijkje in de keuken. Hij laat zien hoe belangrijk de documentatie is voor het schrijven van een roman. In Flauberts Madame Bovary bijvoorbeeld is nauwelijks iets verzonnen. De schrijver baseert zijn boek tot in de kleinste details op de kennis die hij heeft vergaard. Een meesterwerk kan niet zonder een held die naar iets streeft en daardoor in de problemen komt. Rosenboom illustreert die stelling met ettelijke voorbeelden uit de wereldliteratuur. De ontwikkeling van een intrige lijkt nog het meest op de vernuftige voortgang van een schaakspel. Die gedachte wordt gedemonstreerd aan een reeks van zetten die auteurs als Shakespeare en Dostojevski hebben uitgevonden. Wanneer aan de voorwaarden van een goede documentatie, een strevende held en een vernuftige intrige is voldaan, ontstaat de toverkracht die het lezen van een roman tot een genot maakt. Rosenboom beschrijft in het slothoofdstuk van zijn boek hoe dat genot hem van kindsbeen af tot een hartstochtelijke lezer heeft gemaakt.